
Co oznacza okres trwałości powłoki malarskiej?
Norma PN-EN ISO 12944 określa cztery poziomy trwałości powłok ochronnych:
-
L (Low) – do 7 lat
-
M (Medium) – 7–15 lat
-
H (High) – 15–25 lat
-
VH (Very High) – powyżej 25 lat
Czynniki wpływające na trwałość farby:
-
Środowisko eksploatacji – agresywne warunki (np. nadmorskie, przemysłowe) skracają trwałość.
-
Jakość przygotowania podłoża – dobrze przygotowana powierzchnia przedłuża żywotność powłoki.
-
Rodzaj i grubość systemu malarskiego – grubsze, wielowarstwowe systemy są trwalsze.
-
Regularna konserwacja – okresowe przeglądy i naprawy opóźniają konieczność gruntownej renowacji.
Grubość powłoki a jej trwałość
Jednym z kluczowych czynników wpływających na trwałość powłoki jest jej grubość. Norma ISO 12944-5 określa wymagane grubości suchej powłoki (DFT – Dry Film Thickness), które powinny być stosowane w zależności od zakładanej trwałości systemu malarskiego:
-
L (do 7 lat): 80–200 μm
-
M (7–15 lat): 160–320 μm
-
H (15–25 lat): 240–400 μm
-
VH (powyżej 25 lat): 320–500+ μm
Większa grubość powłoki oznacza lepszą ochronę antykorozyjną i dłuższy czas do pierwszej konserwacji. W systemach o wysokiej trwałości (H, VH) stosuje się wielowarstwowe powłoki, np. epoksydowe podkłady + poliuretanowe warstwy nawierzchniowe.
Krótkie systemy (L, do 7 lat) – kiedy wystarczą?
Zastosowanie:
-
Tymczasowe konstrukcje (rusztowania, magazyny).
-
Wnętrza budynków, gdzie wilgotność jest niska.
-
Miejsca, gdzie dopuszczalna jest częsta renowacja.
Przykładowe systemy:
-
Jednoskładnikowe farby alkidowe typu Jotun Pilot II i akrylowe jak np.Jotun Conseal TU,Jotun Pilot ACR
-
Powłoki ochronne bez podkładów epoksydowych.
Średnie systemy (M, 7–15 lat) – kompromis między ceną a trwałością
Zastosowanie:
-
Budynki przemysłowe, magazyny.
-
Konstrukcje stalowe w środowisku miejskim i podmiejskim.
-
Dachy i inne elementy narażone na umiarkowane warunki atmosferyczne.
Przykładowe systemy:
-
Jotun Conseal TU; Jotun Pilot ACR– malowanie bezpośrednio na wysezonowaną ocynkowaną stal lub ocynkowaną stal wcześniej malowaną.
-
Systemy epoksydowe z powłoką poliuretanową Jotun Jotamastic 90 plus Jotun Hardto Flexi.
Długie systemy (H, 15–25 lat) – dla wymagających warunków
Zastosowanie:
-
Mosty, wieże telekomunikacyjne, duże konstrukcje stalowe.
-
Obiekty przemysłowe, rafinerie, porty.
-
Miejsca, gdzie remont jest kosztowny lub utrudniony.
Przykładowe systemy:
-
Epoksyd + poliuretan.
-
Podkłady cynkowe dla dodatkowej ochrony.
Bardzo długie systemy (VH, 25+ lat) – czy to najlepszy wybór?
Zastosowanie:
-
Platformy offshore, konstrukcje morskie.
-
Obiekty, gdzie renowacja jest ekstremalnie kosztowna (np. mosty kolejowe, rafinerie).
-
Środowiska agresywne – przemysł chemiczny, wysoka wilgotność.
Ograniczenia:
-
Wysokie koszty wykonania.
-
Trudności w naprawie – wymagają precyzyjnej aplikacji.
-
Nie zawsze konieczne, jeśli obiekt jest regularnie konserwowany.
Przykładowe systemy:
-
Systemy wielopowłokowe z warstwą cynkową i epoksydową.
Kiedy przeprowadzić renowację powłoki?
Powłoka zużywa się stopniowo. Oznaki konieczności renowacji:
-
Zmatowienie koloru i kredowanie – warstwa nawierzchniowa traci właściwości ochronne.
-
Łuszczenie i pęknięcia farby – może wskazywać na problemy z przyczepnością.
-
Pojawienie się rdzy – szczególnie w miejscach mechanicznych uszkodzeń.
-
Odspojenia powłoki – konieczność miejscowej naprawy.
Aby uniknąć kosztownej renowacji, warto przeprowadzać przeglądy powłok co 5 lat i wykonywać bieżące naprawy.
Podsumowanie: Jak zaplanować konserwację?
-
Nie istnieje powłoka „na zawsze” – każda farba ma określoną trwałość.
-
Wybór systemu zależy od środowiska i budżetu – im lepsza ochrona, tym wyższy koszt.
-
Planowanie przeglądów i konserwacji pozwala uniknąć dużych remontów.
-
Renowacja na czas oszczędza pieniądze – lepiej działać wcześniej niż czekać na zaawansowaną korozję.
Dobra ochrona antykorozyjna to połączenie odpowiedniego systemu malarskiego, regularnych przeglądów i dbałości o detale. Dzięki temu stalowe konstrukcje mogą służyć przez dziesięciolecia bez konieczności kosztownych napraw.